Aşağılık Kompleksi Neden Oluşur?

Çocukluk döneminde edinilen deneyimlerin yetişkin duygu dünyasını etkilediğini belirten aşağılık kompleksinin sebeplerini anlattım.

Çocukluk döneminde diğer insanlarla edindiğimiz deneyimler birer yetişkin olarak duygu dünyamız üzerinde büyük bir etkiye sahiptirler. Örneğin çocukluğunuzda reddedilme ve utancı deneyimlemişseniz (belki esmer olduğunuz için sizinle "kara kuru" diye birileri okulda sizinle dalga geçmiş veya belki babanız her defasında sizin sıkça ağlayışınıza "mız mız" diye alaycı bir şekilde karşılık vermişse).

ÖĞRENİLMİŞ OLUMSUZ DUYGU

Bir yetişkin olarak da kendinizi, diğer insanların hiçbir kastı olmasa bile sizde erken öğrenilmiş uyumlu olmayan bu şemalar (aşağılık kompleksi) bir kez tetiklendiğinde (ör. Herhangi birisinin seni eleştirdiğinde) bu kompleksin içinde var olan aşağılık duygusu tetikleneceğinden dolayı reddedilmiş ve utanmış hissetmeniz muhtemelen daha kolay olacaktır. Oysa siz gerçekte ne reddedilecek, ne de utanılacak bir şey yapmışsınızdır. Fakat o anda sizi olumsuz etkileyen o, zamanında öğrenilmiş paketin içindeki olumsuz duygudur. Dolayısıyla bu duygular başka sorunlara yol açacaktır. Belki kendinizi çok fazla geri çekecek ve neredeyse hiçbir ilişkinizi sürdüremeyebileceksiniz ya da hiç uygun olmamasına rağmen sürekli agresif tepkiler verebileceksinizdir. Bu nedenle, psikoterapide hangi olumsuz duyguların sorunları oluşturduğunu ve bu duyguların nereden kaynaklandığını anlamak ilk sırada yer almaktadır.

KİŞİYE UYUMSUZLUK YARATIRLAR

Şemalar (aşağılık komplekslerimiz) yaşamın erken yıllarında karşılanma-mış temel duygusal ihtiyaçlardan doğarlar. Şemalar beyinde kendilerini koruyup sürdürdüklerinden ötürü yetişkinlikte de aynı ihtiyaçların karşılanmamasını önlemeye devam ederler. Yani o kişiye uyumsuzluk yaşatırlar. Dolayısıyla kişi kendisini "uyumsuzun tekiyim" şeklinde etiketlerken karşısındaki kişi de onu aynen öyle etiketleyip, anlamaya çalışmadan ilişkide bulunduğu o komplekse sahip olan kişiye ihtiyacı olan duyguyu veremeyecektir.

KİŞİSEL SINIRLAR KORUNMALI

Hepimiz kompleksli duygularımızın bizimle doğduğuna ilişkin inancımız yüzde yüz kesindir. Oysa bilim bunların çocuklukta bize yanlış tutumlar sergileyen ebeveynlerimiz tarafından algılatılmış olup beynin ise bize bunları gerçekmiş gibi hissettirdiğini ispatlamış durumdadır. Demek ki biz bu duyguları hissettiğimizde eğer ki - bunun bize öğretilmiş olduğunu, bizim gerçekliğimiz olmadığını yani bu şekilde düşündüğümüzde ve de bu düşüncemize gerçeklik olduğuna inandığımızda agresif davranmak yerine biz bu olumsuz eleştiriyi yapana dönüp "bana bunu söyleyemezsin" şeklinde kişisel sınırlarımızı korumak için daha sakin bir duygu yaşayabiliriz.